ಮಹಿಳಾ ಮೀಸಲು ಮಸೂದೆ: ನಡೆದು ಬಂದ ಹಾದಿ

ಮಹಿಳಾ ಮೀಸಲಾತಿ ವಿಧೇಯಕವನ್ನು ಮಂಗಳವಾರ ರಾಜ್ಯಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಸಂಸದೀಯ ಅಂಗೀಕಾರಕ್ಕಾಗಿ ಮಂಡಿಸಲಾಗಿದೆ. ಈ ವಿಧೇಯಕದ ಕುರಿತು ಒಂದಷ್ಟು ಹಿನ್ನೋಟ: ಮೊದಲು ಸಂಸದೀಯ ಅಂಗೀಕಾರಕ್ಕಾಗಿ ಇದನ್ನು ಮಂಡಿಸಿದ್ದು 1996ರ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ತಿಂಗಳಲ್ಲಿ. ಲೋಕಸಭೆ ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯ ವಿಧಾನಸಭೆಗಳಲ್ಲಿ ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ ಮೂರನೇ ಒಂದು ಭಾಗದಷ್ಟು ಸ್ಥಾನ ಮೀಸಲಾತಿ ಕಲ್ಪಿಸಿಕೊಡುವ ಕುರಿತಾದ ಈ ಮಸೂದೆಗೆ ರಾಜಕೀಯ ಒಮ್ಮತ ಪಡೆಯುವಲ್ಲಿ ಈ ಹಿಂದೆಯೂ ಹಲವು ವಿಫಲ ಪ್ರಯತ್ನಗಳನ್ನು ಮಾಡಲಾಗಿತ್ತು. ಕಳೆದ 12 ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಅದು ಸಾಗಿ ಬಂದ ಬಗೆ ಹೀಗಿದೆ: -- 1996ರ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 12ರಂದು ಲೋಕಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಎಚ್.ಡಿ.ದೇವೇಗೌಡ ಸರಕಾರದಿಂದ ಸಂವಿಧಾನ (81ನೇ ತಿದ್ದುಪಡಿ) ಮಸೂದೆ-1996 ಮಂಡನೆ. -- ಅದನ್ನು ಜಂಟಿ ಸಂಸದೀಯ ಸಮಿತಿಯ ಪರಾಮರ್ಶೆಗೆ ಒಪ್ಪಿಸಲಾಯಿತು. -- 11ನೇ ಲೋಕಸಭೆ ವಿಸರ್ಜನೆಯಾಗುವುದರೊಂದಿಗೆ ಮಸೂದೆ ಧೂಳು ಹಿಡಿಯಿತು. -- 1999ರ ಡಿಸೆಂಬರ್ ತಿಂಗಳಲ್ಲಿ ಅಟಲ್ ಬಿಹಾರಿ ವಾಜಪೇಯಿ ಸರಕಾರದಿಂದ ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ಸಂವಿಧಾನ (84ನೇ ತಿದ್ದುಪಡಿ) ಮಸೂದೆಯನ್ನು ಲೋಕಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಮಂಡಿಸಲಾಯಿತು. -- 12ನೇ ಲೋಕಸಭೆಯೂ ವಿಸರ್ಜನೆಗೊಳ್ಳುವುದರೊಂದಿಗೆ ಮಹಿಳಾ ಮೀಸಲಾತಿ ಕುರಿತ ಈ ಮಸೂದೆ ಮತ್ತೆ ಮೂಲೆಗೆ ಬಿತ್ತು. -- ಲೋಕಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಪುನಃ ಈ ತಿದ್ದುಪಡಿ ಮಸೂದೆಯನ್ನು ಮಂಡಿಸಿದ್ದು 1999ರ ಡಿಸೆಂಬರ್ 23ರಂದು. ಆದರೆ ರಾಜಕೀಯವಾಗಿ ಸಹಮತ ಮೂಡದ ಕಾರಣ ಮಸೂದೆಯು ಅಂಗೀಕಾರ ಪಡೆಯಲು ವಿಫಲವಾಯಿತು. -- ಇದೀಗ 2008ರ ಮೇ 6ರಂದು ರಾಜ್ಯಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಪುನಃ ಈ ಮಸೂದೆ ಮಂಡಿಸಲಾಗಿದ್ದು, ಗದ್ದಲದಿಂದಾಗಿ ಸಂಸತ್ ಅಧಿವೇಶನವೇ ಹಠಾತ್ ಕೊನೆಗೊಂಡಿದೆ.